Wat verandert er aan het systeem als het koningshuis zou worden afgeschaft?
Een korte inleiding over hoe het systeem er nu uitziet:
Toen Willen II de regering in handen kreeg, werd de basis gelegd voor het systeem dat wij nu kennen.
Het systeem dat wij nu kennen, is zowel een constitutionele monarchie als een parlementaire democratie. Aan het hoofd staat een vorst(in) die via erfopvolging aan de macht komt, maar in Nederland wordt tegelijkertijd ook het stelstel gebruikt waarbij het volk invloed heeft op de regering. Dit gebeurt door middel van een democratisch gekozen volksvertegenwoordiging.
Volgens Montesquieu (1689-1755), een Frans filosoof, is de macht in ons land verdeeld in de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht, die nooit bij één en dezelfde persoon of instantie mag berusten.
Onderstaand de verdeling van deze driemachtenleer:
- De wetgevende macht:
De Staten Generaal (Eerste en Tweede kamer) en de regering. De regering bestaat uit de koning(in) en de ministers;
- De uitvoerende macht:
De regering; de koning(in) en de ministers;
- De rechterlijke macht:
De rechters.
De macht kent echter grenzen. Zo heeft onze koningin geen èchte macht, zij is meer het visitekaartje van Nederland. Zij vertegenwoordigt het volk bij officiële gelegenheden en ontvangt andere vorsten of presidenten uit het buitenland die hier op staatsbezoek zijn.
Koningin Beatrix staat symbool voor onze monarchie. In Nederland kennen wij het systeem van ministeriële verantwoordelijkheid. De koningin is natuurlijk wel het officiële hoofd van de regering, maar zij is niet geheel verantwoordelijk. De ministers nemen de beslissingen en zij zet haar handtekening onder een wet, anders is deze niet geldig.
Afschaffing:
Stel dat het koningshuis zou worden afgeschaft, wat is dan het alternatief?
Het alternatief is een republiek. Een republiek is een staat waarvan het hoofd wordt aangewezen door middel van verkiezingen. Deze staatsvorm bestaat als sinds de tijd van de Grieken en Romeinen. Het staatshoofd van een republiek is een president.
‘President’ wordt gebruikt om een leider aan te duiden van een vergadering, bedrijf, vereniging, of rechtbank, maar in dit geval van een land.
Nederland was al een keer een republiek, namelijk van 1588 tot 1794-1795. De staat werd toen “De Republiek Der Zeven Verenigde Nederlanden” genoemd. Het einde van de republiek kwam met de inval van de Franse troepen in 1794-1795, al was de ondergang al lang daarvoor begonnen.
Als Nederland opnieuw een republiek zou worden, zou er eigenlijk weinig veranderen.
Voor het volk verandert er bijna niets, behalve dat ‘iedereen’ in principe president zou kunnen worden en dat je af en toe naar de stembus mag.
Maar wie zou nu dan president moeten worden? En welke invulling zou hij/zij krijgen?
Wordt hij/zij alleen een statussymbool? Of neemt hij/zij ook taken van de minister-president over?
Een groot voordeel van een republiek kan zijn, dat na elke verkiezing iemand anders president wordt. Er is dan dus geen sprake meer van erfopvolging. Een deel van de Nederlandse bevolking zal dit regeringssysteem erg op prijs stellen, een ander deel niet. In de loop der tijd zullen wij zien of Nederland al dan niet een republiek wordt
.